
హైదరాబాదు నగరంలోని జూబ్లీ హిల్స్ ప్రాంతంలో శ్రీ పెద్దమ్మ దేవాలయం ఉంది. హైదరాబాదులోని అతి పురాతనమైన ఆలయాలలో ఇది ఒకటి. జంటనగరాలలో అతిపురాతనమైన ఆలయంగా పిలవబడుతున్నది.హైదరాబాద్ నగరంలోని జూబ్లీహిల్స్ లోని ప్రదాన రహదారికి సమీపంలో శ్రీపెద్దమ్మ దేవాలయం ఉంది.
జూబ్లీహిల్స్ లో వెలసియున్న శ్రీ పెద్దమ్మ దేవాలయం సుమారు7 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో ఉన్న దేవాలయమని పూర్వీకుల అభిప్రాయం. వేలసంవత్సరాల క్రితం ఇక్కడ దేవాలయమున్నట్లు పూర్వీకులు అందించిన సమాచారం బట్టి తెలుస్తోంది. మరి జూబ్లిహిల్స్ లోని శ్రీ పెద్దమ్మ దేవాలయ మహిమ గురించి మనం ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం...

శ్రీ పెద్దమ్మ ఆలయం
శ్రీ పెద్దమ్మ ఆలయం ఎన్నో సంవత్సరాలుగా జూబ్లీహిల్స్ ప్రాతంలో ఉండగా, 2000సంవత్సరం నుండి ఈ ఆలయానికి ప్రాచుర్యం చాలా పెరిగింది. ఇక్కడి "అమ్మవారు పూర్వకాలంలో పల్లెవాసాలకు దగ్గరగా వుండి గ్రామదేవతగా పూజలు అందుకుంటూ వుండేదట.
PC:Youtube

గ్రామ దేవతగా వున్న అమ్మవారు
హైదరాబాద్ నగరం అభివృద్ధి చెందుతూ రావడంతో, సహజంగానే పల్లెవాసాలు అదృశ్య మయ్యాయి. గ్రామ దేవతగా వున్న అమ్మవారు ఆగమ శాస్త్రం ప్రకారం ప్రతిష్ఠించబడి పూజాభిషేకాలు అందుకోవడం జరుగుతోంది.
PC:Youtube

ఆలయంలోకి ప్రవేశించటానికి ప్రవేశద్వారం మీద
ఆలయంలోకి ప్రవేశించటానికి ప్రవేశద్వారం మీద వున్న దేవతామూర్తులు మనకు స్వాగతం చెబుతునట్లుగా కనబడుతుంది. 150 సంవత్సరాల చరిత్ర ఉన్న ఈ చిన్న దేవాలయం ఉంది. ఈ ఆలయాన్ని మూలగుడి అని అంటారు. ఈ ఆలయ సముదాయంలో ఐదు అంతస్థుల గర్భగుడి, ఏడు అంతస్థుల రాజగోపురం, కళ్యాణమండపం, వసతి గృహాలు తదితరాలు ఉన్నాయి.
PC:Youtube

హంపి విరూపాక్ష పీఠాధిపతులచే నూతన విగ్రప్రతిష్ఠాపన
1984లో హంపి విరూపాక్ష పీఠాధిపతులచే నూతన విగ్రప్రతిష్ఠాపన అనంతరం ఈ ఆలయం దినదినాభివృద్ధి చెందుతోంది. ఆలయ ప్రాంగణంలో ఎత్తయిన ధ్వజస్తంభం ఉంది. ధ్వజస్తంభం వద్ద రూపాయిబిళ్ళ పడిపోకుండా నిలువుగా నిలబడితే మనసులో అనుకున్న కోరిక నెరవేరుతుందని భక్తుల నమ్మకం.
PC:Youtube

గుడి ముందు ఉన్న ద్వజస్తంభానికి
గుడి ముందు ఉన్న ద్వజస్తంభానికి ఇరువైపులా పోతురాజు విగ్రహమూర్తులు ఉన్నారు. అమ్మవారి గర్భాలయం వెనుకవైపున నవదుర్గల ఆలయం ఉంది. శైలపుత్రి, బ్రహ్మచారిణి, చంద్రఘంట, కూష్మాండ, స్కంధమాత, కాత్యాయని, కాళరాత్రి, మహాగౌరి, సిద్దిదాత్రి అమ్మవార్లు ఉన్నారు.
PC:Youtube
PC:Youtube

గర్భాలయంలో పెద్ధమ్మతల్లి చతుర్భుజాలతో విశాలమైన నేత్రాలతో
గర్భాలయంలో పెద్ధమ్మతల్లి చతుర్భుజాలతో విశాలమైన నేత్రాలతో శంఖం;త్రిశూలం;కుంకుమ భరిణ;చక్ర;ఖడ్గంతో దర్శనమిస్తుంది. అమ్మవారు నవరత్న ఖచిత ఆభరణాలతో ప్రకాశిస్తూ ఉంటుంది. అమ్మవారి విగ్రహంతో పాటు ఉత్సవమూర్తి కూడ ఇక్కడ ఉన్నారు. ఉత్సవమూర్తి ముందు ఉన్న శ్రీచక్రానికి ప్రతి నిత్యం కుంకుమార్చనలు జరుగుతాయి. ప్రతిరోజు పెద్దమ్మ తల్లికి నిత్యఅభిషేకాలు ,శుక్రవారం ప్రత్యేక అభిషేకములు జరుగుతాయి.
PC:Youtube

ఉత్సవాలు:
ఆషాడ శుద్ద సప్తమి నుండి నవమి వరకు శాకాంబరి ఉత్సవాలు,దసరా రోజులలో విజయదశమి నవరాత్రి ఉత్సవాలు అత్యంత వైభవంగా జరుగుతాయి. ఈ ఆలయంలో ఐదు ప్రధాన ఉత్సవాలను చాలా ఘనంగా నిర్వహిస్తారు.
PC:Youtube

బ్రహ్మోత్సవాలు, బోనాలు, శాకాంబరి ఉత్సవాలు
ఇవి బ్రహ్మోత్సవాలు, బోనాలు, శాకాంబరి ఉత్సవాలు, దసరా నవరాత్రులు మరియు శరన్నవరాత్రులు. ఈ ఉత్సవాల సమయంలో ఆలయం జనాలతో కిటకిటలాడుతూ ఉంటుంది.హైదరాబాదు సికింద్రాబాదు జంటనగరాలు మరియు శివారు ప్రాంతాలకు చెందిన వేలాదిమంది భక్తులు ఈ ఉత్సవాల సందర్భంగా పూజల కోసం ఆలయానికి తరలివస్తుంటారు.
PC:Youtube

రధసప్తమి రోజున చండీ హోమం
రధసప్తమి రోజున చండీ హోమం,బలిహరణం,అన్న సంతర్పణ జరుగుతాయి.బలిపీఠం వద్ద పసుపు,కుంకుమలతో ముగ్గులు వేసి ఉత్సవవిగ్రహాన్ని నవరత్న ఖచిత వైడూర్య బంగారు ఆభరణాలతో ,బంగారుజడతో అందంగా అలంకరించి వెండిసింహాసనంపై కూర్చుండపెడతారు.ఎరుపు,పసుపు వస్త్రలను పరచి వేడివేడిఅన్నం నివేదన చేస్తారు.
PC:Youtube

ఆమహానివేదన అన్నంపై దీపాలు పెట్టి
ఆమహానివేదన అన్నంపై దీపాలు పెట్టి బలిపీఠం ఏర్పాట్లు చేస్తారు.ఉత్సవవిగ్రహం ముందే గుమ్మడికాయను కుంకమనీటితో కడిగి బలిపీఠంపై ఉంచుతారు.ఖడ్గాన్ని అలంకరించి పూజించి బలిపీఠంపైన ఉన్న గుమ్మడికాయను కత్తితో రెండుముక్కలు చేసి బలినివేదన చేస్తారు.
PC:Youtube

నిజాం నవాబు కాలంలో రాజధాని హైదరాబాద్ నగరానికి చుట్టూ ప్రహరీగోడ
నిజాం నవాబు కాలంలో రాజధాని హైదరాబాద్ నగరానికి చుట్టూ ప్రహరీగోడ ఉండి, నగరం నుండి బయటకు వెళ్లుటకు 14 ద్వారములు ఉండేవి. వాటిలో చారిత్రాత్మకమైన గౌలిపుర ద్వారము ఒకటి. ఈ ద్వారం ముందు ఏనాడో వెలసిన మహంకాళి మాతేశ్వరి అమ్మవారు, నాటి నుండి నేటి వరకు నిత్య, ధూప, దీప నైవేద్యా లు అందుకొనుచు, కొలిచే వారికి కొంగు బంగా రమై కోరికలు తీర్చే చల్లని తల్లిగా, విరాజిల్లు తోంది.
PC:Youtube

ఈ ఆలయం చుట్టూ సినీ పరిశ్రమకు చెందిన
ఈ ఆలయం చుట్టూ సినీ పరిశ్రమకు చెందిన పలు నిర్మాణ సంస్థలు, స్టూడియోలు ఉండటం వలన ముహూర్తాలు, సినిమా ప్రారంభోత్సవాలవంటి కార్యక్రమాలు ఇక్కడ నిర్వహించడం సెంటిమెంటుగా చేస్తుంటారు.
PC:Youtube