తిరుపతి బ్రహోత్సవాలు దగ్గరపడుతున్నాయి. ఈ బ్రహోత్సవాల్లో ఆ తిరుమల వేంకటేశ్వరుడిని వివిధ వాహనాల్లో ఊరేగిస్తుంటారు. బ్రహోత్సవాల్లోనే కాకుండా వివిధ ఉత్సవాల సందర్భంగా ఆ ఏడుకొండలవాడిని ఊరేగించడం తిరుమలలో సర్వసాధారణం. అయితే సదరు ఊరేగింపులో తిరుమలలో కొలువై ఉన్న వేంకటేశ్వరుడు ఊరేగడా? మరెవరు భక్తులకు సదరు ఊరేగింపులో దర్శనభాగ్యం కల్పించేది. ఆ ఉత్సవ మూర్తికి, తిరుమల వేంకటేశ్వరుడికి ఉన్న సంబంధం ఏమిటీ? తదితర వివరాలన్నీ మీ కోసం...
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
తిరుమలోని ఆనందనిలయమే గర్భగుడి. ఇందులో ఉన్న మూలవిరాట్టును ధ్రువభేర అని అంటారు. అంటే కదల కుండా ఒకే చోట ఉండే ప్రతిమ అని అర్థం. ఇది మిగిలిన దేవతలకు కూడా వర్తిస్తుంది.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
సాధారణంగా మూలవిరాట్టును కదల్చరు. అందుకే ఆ పేరు వచ్చింది. అదే సమయంలో గర్భగుడి వెలుపల జరిగే ఉత్సవాలు, సేవలు, కళ్యాణోత్సవంతో పాటు ఊరేగించేందుకు ఒక ప్రతి ఉండాలి.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
దీనినే ఉత్సవ భేర అని అంటారు. తిరమలలో ఉన్న ఈ ఉత్సవభేర నే మలయప్ప స్వామి. మూలవిరాట్టుకి జరిగే ప్రతి కార్యక్రమానికి ఈ ఉత్సవభేర ప్రతినిధిగా ఉంటాడు. గర్భగుడిలేని వేంకటేశ్వరుడితో సమాననంగా మలయప్ప స్వామికి కూడా కొన్ని పూజలు నిర్వహిస్తారు.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
కాబట్టే ఈ స్వామిని మూలవిరాట్టుతో సమానంగా భావించి ఆరాధిస్తారు. మలయప్ప స్వామి ఉత్సవభేరగా ఉండటం వెనుక పెద్ద కథ ఉంది. ఈ విషయాలన్ని లిఖిత పూర్వకంగా ఉన్నాయి.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
ఒకప్పుడు ఉత్సవాల కోసం ఉగ్రశ్రీనివాసుడి మూర్తిని అంటే ప్రతిమను వినియోగించేవారు. అయితే దాదాపు 700 ఏళ్ల క్రితం జరిగిన బ్రహోత్సవాల్లో స్వామి ఊరేగింపు సందర్భంగా చుట్టు పక్కల మంటలు చెలరేగాయి.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
దీంతో భక్తులు, అర్చకులు కూడా భయభ్రాంతులకు గురయ్యారు. అప్పుడు స్వామివారు ఒక భక్తుని ద్వారా తన సందేశాన్ని వినిపించాడు. మారుతున్న పరిస్థితులు, కాలానికి అనుగుణంగా మరో సౌమ్యమైన ఉత్సవ మూర్తిని వినియోగించాలన్నదే ఆ సందేశ సారాంశం.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
ఒక కొండ వంగి ఉండే ప్రదేశంలో ఆ మూర్తి కనిపిస్తుందని కూడా తన సందేశంలో స్వామివారి వినిపించారు. ఆ సందేశాన్ని అనుసరించి భక్తులతో పాటు అర్చకులు నూతన ఉత్సవ మూర్తి కోసం వెతకసాగారు.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
అలా వారికి ఒకచోట శ్రీదేవి, భూదేవి సహిత వేంకటేశ్వరుడి విగ్రహాలు లభించారు. ఈ స్వామివారికి తమిళంలో మలై కునియ నిన్ర పెరుమాళ్ అంటే తలవంచిన పర్వతం మీద కొలువైన స్వామి అన్న పేరుతో పిలవడం మొదలు పెట్టారు.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
అదే కాలక్రమంలో మలయప్ప స్వామిగా మారింది. మలయప్ప స్వామి విగ్రమం పంచలోహాలతో రూపొందింది. తామరపూవ్వు ఆకారంలోని పీఠం మీద మూడు అడుగుల ఎతున ఠీవిగా ఉన్న శ్రీనివాసుని ప్రతి రూపమే మలయప్ప స్వామి.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
శంఖు చక్రాలతో, వరద హస్తంతో స్వామి వారి దివ్యమంగళ రూపం మనకు కనబడుతుంది. విగ్రహానికి కుడివైపున శ్రీదేవి, ఎడమవైపు భూదేవి అమ్మవార్ల విగ్రహాలు ఉంటాయి.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
ఆ విగ్రహాల భంగిమలు కూడా ఒకే రకంగా ఉంటాయి. ఈ విగ్రహాలు దొరికిన కోనని ఇప్పటికీ మలయప్ప కోనగా పిలుస్తారు. ఈ మలయప్ప కోనను తిరుమలకు వెళ్లిన భక్తుల్లో కొంతమంది సందర్శిస్తూ ఉంటారు.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
దాదాపు 700 సంవత్సరాలకు పూర్వమే లిఖించిన ఒక శాసనంలో ఈ మలయప్ప విగ్రహాల ప్రసక్తి ఉందని చెబుతారు. ఈ శాసనం ఇప్పటికీ చాలా భద్రంగా కాపాడుతూ ఉన్నారు. ముఖ్యమైన అధికారులు, అర్చకులు మాత్రమే దీనిని చూడటానికి వీలవుతుంది.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
ఇక శ్రీవారికి భక్తులు జరుపే కళ్యాణోత్సవాల్లో, సాయంకాలం సమయంలో జరిగే సహస్రదీపాలంకరణ సేవలో మలయప్ప స్వామివారే కొలువై ఉంటారు. ఆ సమయంలో స్వామి వారిని చూడటానికి రెండు కళ్లు సరిపోవంటే అతిశయోక్తి కాదు.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
స్వామివారికి జరిగే కొన్ని అభిషేకాల్లో కూడా ఉత్సవమూర్తికి భాగం ఉంటుంది. పుష్కరిణిలో జరిగే తెప్పోత్సవం కూడా మలయప్ప స్వామివారికే నిర్వహిస్తారు. ఈ తెప్పోత్సవం సందర్భంగా చేసే దీపాలంకరణ కంటికే కాదు మనసుకు ఆహ్లాదాన్ని కలిగిస్తుంది.
మలయప్ప స్వామి తిరుమల
P.C: You Tube
అదే విధంగా పద్మావతి పరిణయం, బ్రహోత్సవాల వంటి ఉత్సవాల సందర్భంగా మలయప్ప స్వామి వారు గజ, అశ్వ, గరుడ శేష తదితర వాహనాల్లో ఊరేగుతూ భక్తులకు దర్శనమిస్తాడు.